Türk Yatırımcı İçin Almanya’da İkamet İzni
Türkiye’de aktif olan çok sayıda yatırımcı, ülkedeki siyasal ve ekonomik belirsizliklerin de artmasından sonra özellikle Almanya’da yatırımı ve ikamet izni olanaklarını araştırıyorlar.
Ekonomisi ve politik sistemi oturmuş bir hukuk devletinde hem çalışıp, hemde kendileri ve çocukları için güvenli bir ortamda yaşama arzusundalar. Varolan sermayelerini daha güvenli bir ülkede değerlendirmek ve imkan olursa Türkiye ve Avrupa arasında ekonomik köprü olmak istiyorlar. Çocukları dünyaca tanınmış bir okul sisteminden mezun olsun istiyorlar.
Bazıları ise ekonomik fikirlerini sadece Almanya’da finanse edip gerçekleştirebileceklerini düşünüyorlar.
Evet bu konuda Almanya gerçekten çekici bir ülke.

Alman yasa koyucusu 1998 tarihinden başlayarak bir göç ülkesi olmanın gereklerini yeni yasal düzenlemeler ile yerine getirmeye başladı. Sadece vatandaşlık yasasını yenilemekle kalmadı, aynı zamanda Göç Yasası ile serbest meslek sahipleri ve yatırımcılara ikamet olanağının önünü açtı.
2005 tarihli Göç Yasası ikamet izni için en az 1.000.000 Avro yatırım ve en az 10 kişiye işyeri açma zorunluluğu getirdi. Bu koşulların ağır olduğu görülünce 500.000 Avro yatırım ve beş kişiye işyeri açma şeklinde değiştirildi yasa.
Bu katı kuralların ölçü olmadığını anlayan yasa koyucu yeni ‚Bill Gates’lerin‘ elinden kaçmaması için, yatırımın büyüklüğü yerine yatırım fikrinin ekonomiye olası katkısına bakmaya karar verdi.
1 Ağustos 2012 tarihinde yürürlüğe giren düzenleme ile (Göç Yasası madde 21) yabancı girişimciye, eşine ve çocuklarına şu koşullarda ikamet izni verilebileceği hükme bağlandı:
– Yatırım alanında genel veya bölgesel bir ihtiyacın olması
– Faliyetin ekonomiye olumlu etkide bulunmasının beklenmesi
– Finansmanın öz kaynak veya kredi ile garanti edilmesi

Böylece yeni yasa ne asgari yatırım miktarı ne de asgari sayıda istihdam olanağı yaratılması koşulu öngörüyor.
Ayrıca Alman yüksek okullarından mezun olanlar için de sadece bağımlı çalışma yoluyla değil, serbest meslek yoluyla da ikamet olanağı sunuluyor.
Yatırımın yapılacağı yerdeki yabancılar dairesi yatırım projesini inceler. Bu incelemeyi Ticaret ve Sanayi Odası, ilgili meslek kuruluşları veya Ekonomi Bakanlığı’nın görüşünü de alarak yapar.
Özellikle Şu konulara dikkat edilir:
• Ticaret fikrinin sağlamlığı
• Yatırımcının deneyimi
• Sermaye türü ve miktarı
• İstihdam ve meslek eğitimi alanına yapacağı olası etkiler
• Almanya’da yolaçması muhtemel yenilik, araştırma ve gelişim alanşarındaki etkisi.

Göç Yasası 21’inci maddesine göre şu kişiler ikamet izni alabilir:
– Yatırımcı
– Kişi şirketinin aktif ortakları
– Tüzel kişiliklerin yasal temsilcileri
İkamet izni verilecek kişinin yaptığı işte kişisel olarak girişim riski taşıyması gerekir.
Yatırmıcıya ikamet izni verilmesinde özellikle şu belgeler istenir:
– Noterde yapılmış şirket sözleşmesi
– İşplanı (Businessplan)
– Finansman planı
– Kazanç planı
– Özgeçmiş
– Varsa meslek izni
– Kuruluş sözleşmesi
– Ortakların listesi
– Ticaret Odası’na başvuru ve kayıt
– 45 Yaşını aşmış yatırımcıların yasal veya özel bir emeklilik sigortalarının olduğunu gösteren belge (Bazı eyaletler bunu Türk yatırmcılardan istemiyorlar)
– Kira sözleşmesi
Yatırımcı şirketini üç yıl süreyle başarılı bir şekilde idare ederse süresiz ikamet izni olan ‚Yerleşim Hakkı‘ verilebilir.
Evet, itiraf edelim, Almanya bürokratik işlemlerin çok olduğu bir ülke. Ancak bu ülkede bürokrasi işlemektedir. Şimdi kolları sıvayıp işe başlama zamanı!

Avukat Fidan Kilic, Aile Hukuku Uzmanı ve Göç Hukuku Ağırlık Alanı
Avukat Memet Kilic, LL.M. (Uni.Heidelberg)